Fonksiyonel Nöroşirurji

Fonksiyonel Nöroşirurji - Prof. Dr. Cüneyt Temiz

Fonksiyonel Nöroşirurji

Nöroşirurji, halk arasında beyin ve sinir sistemi cerrahisi olarak da bilinir. Nöroşirurji nöron ve şirurji kelimelerinden türetilmiştir. Nöron latince kökenli olup sinir hücresi anlamına gelmektedir. Şirürji ise yaraları iyi eden anlamına gelerek nöron ile bir araya gelerek sinir sistemi cerrahisini anlatmak için kullanılır.

Merkezi sinir sistemi işlevinde anormallikler görülen hastaların tedavisi sırasında fonksiyonel beyin cerrahisi tercih edilir. Bunun nedeni ise beyin ve omurilikteki fiziksel yapıların hasar görmeden tedavi edilmek istenmesidir.

Hastalarda anatomik olarak bir sorun görünmese de algılama, hareket etme ya da merkezi sinir sistemini ilgilendiren diğer görevler ile ilgili başka sorunların olduğu görülmektedir.

Fonksiyonel nöroşirurji sayesinde çeşitli hastalıkların tedavisi mümkündür. Tedavisi mümkün olan hastalıklara örnek olarak:

Beyin veya omurilik dokusunun içinden ya da dışından baskı yaparak sorun oluşturan tümörleri tedavisinde

Beyin ya da omuriliği besleyen damarlarda balonlaşma ( anevrizma), anormal kan damarı kümelerinin olması ( arteriovenöz malformasyon), arteriovenöz malformasyondan sonra en sık rastlanan damar kümesi ( kavernom) ve boyun damarındaki tıkanıklıklar (karotis stenozu) tedavisinde

Doğum sırasında yaşanan meningomyelosel gibi sinir sistemi oluşumu esnasında gerçekleşen hastalıkların tedavisinde

Beyin boşluğundaki sıvı miktarının artışı yani hidrosefali hastalığı tedavisinde

Epilepsi hastalığı

Parkinson hastalığı

Kafa ve omurilikteki yaralanmalar sonucu meydana gelen hastalıklarda tercih edilir.

Fonksiyonel nöroşirurji sayesinde tedavi edilen hastalıkların tedavi sürecini biraz daha detaylandıracak olursak eğer epilepsi hastalığını ele alabiliriz. Epilepsi rahatsızlığı genellikle halk arasında sara hastalığı olarak da bilinmektedir. Kronik bir rahatsızlık olan epilepsi beyinde bulunan nöronlarda ani ve kontrolsüz bir şekilde gerçekleşir. Epilepsi ya da sara hastalığı hafıza kaybı gibi fiziksel ve nörolojik hastalıklara yol açar. Epilepsi hastalığının tekrarını önlemek için nöbetlerin oluşmasına neden olan beyin bölgesini izole etmek ya da temizlemek gerekir. Hastalığın tedavisi için fonksiyonel nöroşirurji tercih yöntemidir.

 

Bir diğer hastalık olan Parkinson gibi hareket bozuklukları fonksiyonel nöroşirurji ile tedavisi mümkün olan hastalıklar arasındadır. Kronik sinirler tarafından gönderilen kontrolsüz ağrı sinyalleri fonksiyonel nöroşirurji ile önlenebilir. Bu sayede kronik ağrılar kontrol altına alınmış olur.

Fonksiyonel Nöroşirurji Tedavi Alanı

Bu tedavi yöntemi özellikle iyi huylu ve kötü huylu oluşan beyin tümörlerinin tedavi işlemlerinde kullanılmaktadır. ayrıca bel ve boyun fıtığında, omurilik kanal tedavisinde ve bel kaymalarında kullanılmaktadır. fonksiyonel nöroşirurji özellikle beyin travmalarının ardından oluşan kanamalardan kaynaklı rahatsızlıkların tedavilerinde kullanılmaktadır.

Belirtilen hastalıkların eğer hasta için hayati bir risk oluşturmaması durumunda ise hasta nöroonkoloji, psikiyatri ve fizik tedavi uzmanları tarafıından değerlendirilmesinden sonra tedavi işlemine alınmaktadır.

Bu tedavi yöntemi genellikle beyin ve sinir cerrahisinde fonksiyonel hastalıkların tedavi aşamasında kullanılmaktadır. burada en çok tedavi edilen başlıca hastalık ise Parkinson hastalığıdır. Parkinson hastalarında ve buna benzer hastalığın bulunduğu hastalara genellikle beyin pili takılarak tedavi işlemi gerçekleştirilmektedir. Beyinin içerisinde takılan beyin pili fonksiyonel nöroşirurji kapsamında gerçekleştirilmektedir.

Beyin cerrahlarının daha önce tedavi uygulamasının ardında herhangi bir tedaviye yanıt veremeyen epilepsi hastalarında da beyin ve sinir cerrahi uzmanı tarafından fonksiyonel tedavi şekli uygulanmaktadır. Bu sebeplerden dolayı hastalar cerrahi müdahaleye ihtiyaç duymaktadır.

Beyin ve cerrahi uzmanları aynı zamanda yerleşmiş olan felç rahatsızlıklarının tedavisinde de kişilere yardımcı olmaktadır. Felcin neden olduğu adale spazmlarını ortadan kaldırmak temel amaçtır. Bu işlem için uygulanan pompaların cerrah tarafından uygun şekilde yerleştirilmesi mümkündür.

Fonksiyonel nöroşirurji bölümü Parkinson rahatsızlığı için yerleştirilen beyin pili işlemini gerçekleştiren bir bölümdür. Ayrıca medikal işlemler sonucunda herhangi bir yanıt alınamayan hastalarda cerrahi işlemleri gerçekleştirmek için fonksiyonel nöroşirurji bölümünden yardım alınmaktadır. Bu bölümde gerçekleştirilen tedavi bölümlerine bakılacak olunursa;

Beyin omurga ve omurilik hastalıkları

Bel fıtığı ve boyun fıtığı

Doğum ile ortaya çıkan sinir sisteminin oluşması esnasında meydana gelen problemler

Hidrosefali hastalığı

Kafa, omurga ve omurilikte meydana gelen yaralanmaların tedavisinde

Beyinde meydana gelen kanamalarda

Çocukluk dönemi hastalıklarının tedavisinde fonksiyonel nöroşirurji bölümünde bulunan uzman cerrahlardan yardım alınmaktadır. Tüm bu rahatsızlıklar hayatımızın her anında karşımıza çıkabilmektedir. Oluşan bu rahatsızlıkların kendine özel tedavi yöntemleri bulunmaktadır. modern teknolojinin gelişmesi ile birlikte tıp alanında tekniklerinde ilerlemesi tedaviden sonra hastaların olumlu sonuçlar elde etmesine yardımcı olmaktadır.