Hidrosefali beyinde ve beyin bölgesinde aşırı sıvı birikmesinden meydana gelen bir rahatsızlık çeşididir. Çocuklarda görülmektedir ve doğum esnasında meydana gelmektedir. Bu hastalığın görülme sıklığı ortalama 500 çocuktan 1i dir. Ayrıca ilerleyen yaşlarda da bu rahatsızlık ortaya çıkabilmektedir. Beyin etrafında biriken bu sıvıya omurilik sıvısı denilmektedir. Bu sıvı genellikle beynin içerisindeki iç kısımlarda bulunmaktadır. Sıvının amacı ise beyni ve omuriliği korumaktır. Bu sıvının dolaşmasını engelleyen tıkanıklığa ise hidrosefali adı verilmektedir.

Beyindeki omurilik sıvısı hücrelere genellikle eşit şekilde dağılmakta ve ihtiyaç olan besini temin etmektedir. Ayrıca oluşan atıkları uzaklaştırma işlemini gerçekleştirmektedir. Yani omurilik sıvısı beyin hücrelerini temizlemektedir. Bu sıvı normalde kan dolaşımı esnasında geri emilmektedir. Hidrosefali hastalığında ise bu sıvının emilimi esnasında sorun yaşanmaktadır. Oluşan sıvı beyin içerisinde birikerek kafatasının büyümesine neden olmaktadır.

Kafatasının büyümesi bebeklerde aşırı sıvı birikmesinden dolayı bir çıkıntı şeklinde görülmektedir. Baş kısmında oluşan basınç yüzünden kemikler birbirinden ayrılmaktadır. Bu sebepten dolayı bebeğin başı normalden daha büyük halde görülmektedir.

Hidrosefali hastalığı her yaşta görülmektedir. En çok rastlanılan yaş aralığı ise çocuklar ve yaşlılardır. Genellikle hidrosefali hastalığının tanısı doğumda veya doğum öncesinde konulmaktadır. Bu hastalık nadir olarak genetik faktörlerden dolayı da meydana gelmektedir.

Hidrosefalinin Nedenleri

Hidrosefali hastalığı çok nadir olarak görülen bir rahatsızlıktır. Bebeklerde omurilik sıvısının birikme nedenleri genellikle tıkanıklık, sıvı emiliminde sorun olması durumudur. Bunun yanında vücudun çok fazla sıvı üretmesi de bu hastalığa neden olmaktadır. Hidrosefali hastalığının nedenlerine bakılacak olunursa;

Doğumsal bozukluklardan meydana gelen rahatsızlıklar. Bu grup hidrosefalinin en çok yaşanıldığı gruptur.

Beyinde sıvının dolaştığı damarlarda tıkanıklığın meydana gelmesi sonucunda meydana gelir. Bunun sebebi ise tümör veya oluşan enfeksiyonlardır.

Zamansız meydana gelen doğumlar

Beyin enfeksiyonları veya anne karnında iken geçirilen enfeksiyonlar

Beyinde oluşan tümörler

Beyin içerisinde meydana gelen kanamalar

Doğum esnasında oluşan yaralanmalar

Çocuklukta meydana gelen kafa travmaları hidrosefalinin oluşmasına neden olmaktadır. Beyindeki omurilik sıvısının fazla olması beyni çok fazla baskı altına almaktadır. Bu basınçtan dolayı beyin dokusunda hasar meydana gelir ve beyinde ödemin oluşmasına neden olmaktadır.

Beyinde oluşan hidrosefalinin ciddi bir şekilde beyinde hasara neden olabileceği unutulmamalıdır. Bu sebepten dolayı rahatsızlık belirtilerinin görülmesi durumunda hemen tıbbi yardım almak gerekmektedir.

Hidrosefalinin Tedavisi

Hidrosefali tanısı anne karnında konulmuş olsa da bebek doğmadan tedavi işlemine başlanmamaktadır. İlaç ile tedavisi mümkün olmayan bu hastalığın cerrahi müdahaleler ile tedavisi yapılmaktadır. Tercih edilen tedavi yöntemi ise çocuğun yaşı, hastalığı şiddeti ve tıkanıklığın nedeni oldukça etkilidir.

Anne karnındaki bir bebekte tanısı konulması durumunda bebek doğabilecek en erken zamanda doğurtulup ardından cerrahi işlemlere başlanılmaktadır. Oluşan tıkanıklığın açılmadığı bazı hastalarda ise tüp yöntemi ile boşaltma işlemi gerçekleştirilmektedir. Yapılan bu tedavinin amacı ise beyindeki sıvıyı boşaltmaktır. Bebeklerde genellikle ameliyat esnasında kafatasına şant isminde bir boru yerleştirilmektedir. Bu şant sayesinde oluşan sıvıyı dışarıya atmak mümkündür. Bu boru genellikle kulak arkasına yerleştirilmektedir.

Kafatasına yerleştirilen bu sistem sayesinde beyinde oluşan fazla sıvıyı başka bölgelere aktarılarak boşaltılması sağlanmaktadır. Sistemin çalışması için herhangi bir güç kaynağına ihtiyaç duyulmamaktadır. Vücuda atılan omurilik sıvısı vücut tarafından emilebilir özelliğe sahiptir.

Ameliyat sonrasında oluşabilecek enfeksiyon riskini azaltmak için antibiyotik kullanımına geçilmektedir. Yapılan operasyon sonucunda genel olarak düzelme meydana gelmektedir. Fakat beyin dokusunda kalıcı hasarın olması durumunda çocukta görme ve zekâ fonksiyonları gibi bazı durumların bozuklukları ortaya çıkabilmektedir. Bunun sebebi ise tedavi işleminin gecikmesinden kaynaklanmaktadır.

Hidrosefali rahatsızlığı ile doğan çocuklarda altında yatan hastalıklarda oldukça önemlidir. Oluşan hidrosefali bebeğin beyin gelişimini olumsuz yönde etkilemektedir. Çocuğunuzun durumu ise oluşan hidrosefalinin şiddetine ve altında yatan diğer beyin hastalıklarına bağlıdır. Tedavi edilmiş olsa bile çocuğunuzun fiziksel ve zihinsel gelişimini olumsuz yönde etkilemektedir.

Bu durumdan dolayı çocuğunuz rehabilitasyon tedavisine ihtiyaç duymaktadır. Fakat çocuk birkaç özel kısıtlama ile normal hayatına devam edebilmektedir. Beyne yerleştirilen şant sistemi uzun yıllar kalabilmektedir. Eğer şant sistemi hastalarda herhangi bir sorun yaratmıyorsa genellikle çıkartılması önerilmez. Şant işlemi gerçekleştirildikten sonra uzmanlar bilgilendirme yapmaktadır. Herhangi bir sorun ile karşılaşıldığında mutlaka doktora başvurulması gerekmektedir.